Inleiding
Voor u ligt de Programmabegroting 2023-2026. In 2023 zijn er waterschapsverkiezingen en sluiten we een bestuursperiode af. De begroting is voor deze bestuursperiode de laatste, waarin de beleidsmatige en financiële opgaven van het bestuursakkoord “Een blauwgroene toekomst, waaraan iedereen kan meedoen” worden uitgewerkt. We hebben de afgelopen periode met veel plezier en enthousiasme invulling gegeven aan de ambities uit ons bestuursakkoord op het gebied van vergroening, beheer en ontwikkeling van onze assets, de klimaatopgave, het verbeteren van waterkwaliteit en CO2 neutraliteit.
2023 is een jaar waarin ontwikkelingen kansen bieden voor het waterschap. De inzet van ons waterschap in het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG), waarbij we een richting kunnen geven op gebieden als klimaatadaptatie. En ook de energiecrisis zal mogelijk nog meer focus vragen op energieneutraliteit. Het volgend jaar staan er naast reguliere werkzaamheden belangrijke onderwerpen op de planning. We werken, naast de reguliere werkzaamheden langs de waterkant, op de zuiveringen en op kantoor aan het realiseren van de KRW opgaven in 2027 en werken verder aan de plannen voor versnelling. Daarbij hoort naast het opstellen en uitvoeren van investeringen ook het inrichten van de organisatie en de daarbij horende schaalsprong. Als basis geldt dat de infrastructuur op orde is, en daarbij hoort ook een goed uitgeruste organisatie.
De begroting 2023 is de laatste begroting van deze bestuursperiode, in de aanloop naar de waterschapsverkiezingen van 15 maart 2023. We kijken terug op een bestuursperiode waarin hard gewerkt is aan de realisatie van de ambities uit het bestuursakkoord, en we kunnen constateren dat de voortgang van deze bestuurlijke ambities op veel terreinen op schema ligt, zoals wij ook in het bestuurlijk voortgangsrapport 2022 laten zien. De afgelopen jaren heeft onder meer door corona veel flexibiliteit van velen gevraagd. Er is veel inzet en voortgang, maar we realiseren ons als dagelijks bestuur, samen met u als Algemeen Bestuur, dat de opgaven die er zijn niet kunnen wachten. We moeten keuzes maken om ervoor te zorgen dat de opgaven georganiseerd en gerealiseerd kunnen worden. Bij de MJV 2023-2032, die op 6 juli 2022 is vastgesteld, zijn die keuzes gemaakt. Wij hebben de begroting 2023 –2026 uitgewerkt binnen de kaders en uitgangspunten die zijn vastgesteld.
Sinds juli zijn de langdurige droogte, de stikstofcrisis, de hoge inflatie, energieprijzen en rentestijgingen nog meer voelbaar en aanwezig. Bij het opstellen van de begroting moeten wij daarom ook rekening houden met de financiële effecten van die ontwikkelingen. De uitgangspunten die bij de MJV zijn besloten, waarbij de lastendruk meebeweegt met inflatie en rente, leiden nu tot een actueel beeld. Het is prettig dat de hoge inflatie niet direct en volledig in 2022 en in 2023 in onze kosten merkbaar is, omdat we nog werken met lopende afspraken met leveranciers. Wij moeten voor 2024 echter een nieuw energiecontract afsluiten en kunnen op dit moment niet overzien wat de consequenties daarvan zijn.
Als waterschap kijken we in deze begroting naar 2023 en de komende jaren, maar ook kijken we verder vooruit. Water en bodem nemen een fundamenteel andere rol in de ruimtelijke-ontwikkelingsopgaven van de medeoverheden. Dat vraagt ook om een andere, meer prominente en strategische rol van de waterschappen in dit krachtenveld. Met onze kennis en de ervaring die we jarenlang hebben opgebouwd kunnen en willen we die rol ook op ons nemen. Zoals gezegd werken we in 2023 daarom zowel aan de bestaande opgaven, maar bereiden we ons ook voor op strategisch onderwerpen voor de middel en lange(re) termijn.
Inspelen op de veranderende omstandigheden en een koers uitzetten naar de toekomst; dat vraagt om wijsheid en moed. En daarbij zijn er onzekerheden over de ontwikkeling van de oorlog in Oekraïne en andere vraagstukken. Die onzekerheden kunnen leiden tot bijvoorbeeld vertragingen of hogere kosten die we nu nog niet allemaal kunnen voorzien. Met de inzichten die we hebben is deze begroting opgesteld, en gaan we werken aan de realisatie. Daarbij staat iedere dag het werken aan onze kerntaken, beheeropgave en vergroening voorop. We blijven investeren in onze medewerkers die elke dag op de rioolwaterzuiveringen, langs de waterkant en op kantoor werken aan goed waterbeheer in onze prachtige regio. Daarbij werken we graag samen met onze stakeholders en met u. Want de opgaven vragen om een goede samenwerking!