Bouwen met natuur in beekdalen
Wat is dat, bouwen met natuur?
Als wij beken of rivieren verleggen of aanpassen bedenken we vaak technische oplossingen. We gebruiken beschoeiing, stortstenen of andere hulpmiddelen om dit voor elkaar te krijgen. En gaat het door de stromings-dynamiek van de beek toch anders dan grijpen we na een tijdje weer in en corrigeren de situatie. Al decennialang proberen wij zo water te beteugelen. Maar het kan ook anders. Namelijk door de wijsheid van de natuur te gebruiken. Door de natuurlijke processen in rivieren en beken voor ons te laten werken in plaats van tegen ons. Dat is wat wij bouwen met natuur noemen.

Waarom bouwen met natuur?
Soms moeten we een rivier of beek beheren of zeg liever beheersen met al die technische oplossingen. Bijvoorbeeld als de veiligheid in het geding komt of er te veel water weg zou stromen in tijden van droogte. Dan kan het niet anders. Maar vaak zijn er ook andere mogelijkheden om een probleem op te lossen. Op een manier waarbij de natuur zelf zijn weg kan banen en vergelijkbaar eindresultaat wordt bereikt. Dat is duurzamer en natuurvriendelijker en vaak niet duurder in aanleg. En het ziet er een stuk mooier en natuurlijker uit. Zo past het meer in het landschap; een win-win situatie!
Waar en wanneer bouwen met natuur?
Bouwen met natuur is niet op iedere plek geschikt. Soms moeten we ingrijpen met technische maatregelen omdat de waterveiligheid in het geding is (overstromingen bij steden) of als een situatie zich er echt niet voor leent. Vaak zien we echter ook kansen voor een combinatie: technische maatregelen waar het echt niet anders kan en bouwen met natuur processen waar dat wel veilig kan. In het gebied van Vechtstromen passen wij bouwen met natuur vooral toe in beekdalen omdat je daar gebruik kunt maken van stroming van water. Met stroming van water ontstaat continu variatie in het stroombed. De bodem en de oevers krijgen daardoor het maximale aan milieuvariatie, en kleine waterdieren, vis en vegetatie weten hun optimale plekjes zo te vinden.
Omdat stroming van water zo belangrijk is, zijn het juist de rivieren en beken in de hellende zandgebieden van Oost-Nederland die heel geschikt zijn voor bouwen met natuur. Maar ook als beken nauwelijks stromen omdat er geen verhang in het landschap is of er veel stuwen in zitten, zijn er nog kansen voor bouwen met natuur en dit kan een flinke plus voor de planten en dieren betekenen.