Feestelijke oplevering en demonstratie van regionale hoofdpost

Gepubliceerd op 12 december 2019

Op maandag 2 december vierden we feest vanwege de oplevering van fase 1 van de regionale hoofdpost. Projectleiders Tonko Aeilkema en Peter Mijnheer verzorgden samen met opdrachtnemer Xylem een presentatie en demonstratie van de resultaten tot nu toe. In aanwezigheid van bestuurders, managers en medewerkers werden we meegenomen in de mogelijkheden en kansen die de hoofdpost biedt.

Waarom ook alweer een regionale hoofdpost?

‘Meer inzicht in het functioneren van de afvalwaterketen (alle activiteiten tussen drinkwaterwinning en rioolwaterzuivering)’. Met dat einddoel in gedachten hebben we medio 2018 voor 6 projecten een plan van aanpak gemaakt. Als we meer inzicht hebben, kunnen we beter sturen in de waterketen. Dit leidt tot minder overstorten (meer milieuwinst), minder energieverbruik, beter beheer en onderhoud, efficiëntere inzet van personeel en uiteindelijk ook betere investeringen en maatregelen.
Net van start ontstond een mooie kans om het beoogde resultaat sneller te behalen. De hoofdpost van gemeente Emmen was aan vervanging toe en werd niet meer ondersteund door de leverancier. Ook de hoofdpost van de gemeente Borger-Odoorn was aan vervanging toe. Zowel de gemeente Borger-Odoorn als gemeente Emmen hadden een aantal vaste communicatielijnen met gemalen die vóór 1-9-2019 moesten worden vervangen. Daarmee kwam de vraag nog veel duidelijker op tafel om ons expliciet te binden aan het eindresultaat van het projectplan. En dat wilden we. In januari van dit jaar heeft de stuurgroep hiermee ingestemd. Daarop volgde een gezamenlijk aanbesteding en eind mei 2019 is Xylem gestart met de implementatie!
Elke partij van SNV doet mee. Er is gekozen voor een ingroeimodel, dus de overige gemeenten en het waterschap sluiten aan wanneer het voor hen passend is. Uiteindelijk zal in 2023 iedereen aangesloten zijn. WMD Drinkwater bv pakt samen met Vechtstromen een adviserende rol bij het organiseren van de cybersecurity: hoe beveiligen we de installaties tegen hackers? Het is mooi dat onze primaire processen en ook onze kennis en kunde zo nog meer met elkaar verbonden worden.

Wat kan de regionale hoofdpost?

Onze hoofdpost is een webbased applicatie waarmee we zicht en sturing krijgen op de waterketen. Het projectteam heeft een uitgebreid programma van eisen gemaakt wat de hoofdpost allemaal moet kunnen. Xylem is de uitdaging aangegaan om dit voor ons te realiseren. Alle gemalen, objecten, onderstations en randvoorzieningen worden erop aangesloten. Hierdoor kun je actuele gegevens en actieve meldingen van een specifiek pompstation eenvoudig inzien en de pompen op afstand aansturen – afzonderlijk of tegelijk. Rapportages kunnen worden geëxporteerd of grafisch worden weergegeven. Het bevat een actief gebiedsoverzicht met alle onderstations en bijhorende communicatie- en alarm statussen in beeld.  Daarnaast kan het systeem worden uitgebreid met functionaliteiten zoals een geavanceerde analyse- en communicatiemodule. Doordat de geschiedenis gelogd wordt, biedt het ook een goede basis voor assetmanagement (onderhoudsfilisofie waarin alle bedrijfsmiddelen worden betrokken zodat een afgewogen keuze wordt gemaakt voor een balans tussen bedrijfszekerheid en kosten). Dit is slechts een greep uit de functionaliteiten van het systeem. Arjan Leneman van Linquiot, onze adviseur, is samen met ons tevreden met de basis die er nu staat. De komende tijd ontwikkelt Xylem onze hoofdpost verder, zodat al onze eisen en wensen worden gerealiseerd. De taak is aan ons om de hoofdpost goed te gaan gebruiken. Doordat we zo steeds meer data verzamelen en functionaliteit toevoegen, nemen onze sturingsmogelijkheden steeds meer toe.

Wat levert het op?

De eenduidigheid in het beheer gaat bijdragen aan optimalisatie. Denk aan de maximale benutting van bergingscapaciteit (het volume water dat kan worden vastgehouden tijdens natte omstandigheden) door een actieve sturing van alle gemalen in de afvalwaterketen (real time control). In ieder gemeentelijk rioolstelsel komen vele rioolgemalen voor.  Variërend van de kleine drukrioleringsgemaaltjes tot de grote gemalen die het water verpompen naar het afleveringspunt. De werking van deze gemalen speelt een doorslaggevende rol in het functioneren van het rioolstelsel. Klimaatverandering veroorzaakt steeds vaker extreme pieken in de belasting van het stelsel. Een onjuiste werking leidt vrij snel tot overstorten van afvalwater, verslechtering van de waterkwaliteit en een hoog energieverbruik. Kortom: de kwaliteit verbetert doordat alle partners meer inzicht krijgen in het functioneren van de waterketen en maatregelen beter op elkaar afstemmen. Uiteindelijk draagt dit bij aan de volksgezondheid en de kwaliteit van de leefomgeving. We kunnen zo efficiëntere keuzes maken, investeren en nadenken hoe we zaken binnen de samenwerking organiseren. Dit gaat bijdragen aan de kerndoelen van onze samenwerking: verminderen van de kwetsbaarheid en verbeteren van de kwaliteit. In het nieuwe bestuursakkoord gaan we daar afspraken met elkaar over maken, waarover Aad Visser, eerder in deze nieuwsbrief, meer vertelt.