Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit!


“Spoel overtollige medicijnen, ook de vloeibare, niet door de wc maar lever ze in bij de apotheek! Zo draagt u bij aan minder vervuiling door medicijnresten van water. Want de aanpak van de problematiek begint bij de bron: wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit”! Nettie Aarnink is bestuurder bij waterschap Vechtstromen en vertelt over de opkomende problematiek rond medicijnresten in ons afvalwater.

Een probleem van iedereen

Wij gebruiken steeds meer medicijnen door de vergrijzing en de toenemende zorgvraag. Een deel van die medicijnen komt via urine en ontlasting in het rioolwater terecht. Zuivering van het rioolwater kan nog niet voorkomen dat een deel van de medicijnresten in sloten, beken, kanalen en rivieren terecht komt. Terwijl dat niet goed is voor het waterleven. Een goede waterkwaliteit is belangrijk voor vissen en waterplanten, maar ook voor bijvoorbeeld landbouw en recreatie.

Aanpak bij de bron!

De Rijksoverheid, de waterschappen, de drinkwaterbedrijven, gemeenten, de farmaceutische industrie en partijen uit de zorgsector werken samen aan het terugdringen van medicijnresten in oppervlakte- en grondwater. Daarvoor moeten in de gehele medicijnketen – van productie, gebruik, inzameling en zuivering – stappen worden gezet. Wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit! Maatregelen als ontwikkeling en toelating van medicijnen door de farmaceutische industrie, inleveren van medicijnen, zuiveren bij ziekenhuizen, medicijnen voorschrijven met minder impact op het milieu moeten daarom worden doorgezet. “Ook is het belangrijk dat we met publiekscampagnes, zoals www.beschermjedrinkwater.nl, bewustwording creëren bij mensen”, aldus Aarnink. “Want iedereen kan een bijdrage leveren. Spoel overtollige medicijnen bijvoorbeeld niet door de wc maar lever ze in bij de apotheek”.

Ook investeren in nieuwe zuiveringstechnieken

Landelijk wordt er ook geëxperimenteerd met nieuwe afvalwaterzuiveringstechnieken die de medicijnresten en andere microverontreinigingen (zoals restanten van gewasbeschermingsmiddelen) eruit halen. “Op dit moment vraagt dat echter nog flinke investeringen”, aldus Aarnink. “Wij willen geen overhaaste investeringen met belastinggeld doen voor een problematiek waarbij de nieuwe kennis nog in sterke mate in ontwikkeling is. We zitten natuurlijk niet stil, zeker gezien de ontwikkelingen en de opkomende maatschappelijke discussie. Met landelijke pilot- projecten worden nieuwe (goedkopere) technieken getest, geoptimaliseerd en worden effectiviteit en effecten op de waterkwaliteit in beeld gebracht”.


Met de publiekscampagne bescherm je drinkwater hebben provincie Overijssel, de waterschappen, Overijsselse gemeenten, apothekersorganisatie KNMP en de afvalverwerkers in Overijssel (ofwel de ketenpartners) de handen ineen geslagen. Want wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit. Kijk voor meer informatie op

MIKRO

Daarom blijven wij continu onderzoeken hoe wij onze zuiveringen zo optimaal mogelijk kunnen inrichten. Dat doen wij met verschillende projecten. Een mooi voorbeeld hiervan is het, inmiddels afgeronde, project MIKRO.

MIKRO – energie-neutrale verwijdering van microverontreinigingen

Bij het project MIKRO was de centrale vraag hoe we kunnen voorkomen dat microverontreinigingen, waaronder medicijnresten, in sloten, beken, kanalen en rivieren terecht komen. Daarnaast werd onderzocht hoe afvalwater zo energiezuinig mogelijk kan worden gezuiverd. De rioolwaterzuiveringen van Emmen (NL) en Rheine (D) dienden als proeflocatie. De resultaten uit het project worden gebruikt bij andere rioolwaterzuiveringen in ons gebied.

Wat hebben we gedaan?

In Emmen is onder andere onderzocht hoe we via slimme sturing op gemalen de aanvoer van rioolwater op en binnen onze rioolwaterzuivering gelijkmatiger kunnen laten verlopen. Hierdoor kunnen microverontreinigingen makkelijker en energiezuiniger uit het water gehaald worden. Dit hebben wij, na onderzoek, samen met onze partners gerealiseerd door een ‘ketenregeling’.

In Rheine is geïnvesteerd in maatregelen waardoor voorrang gegeven kan worden aan de behandeling van rioolwater met hoge concentraties microverontreiniging. Bijvoorbeeld uit het rioolwater van een ziekenhuis. Ook hier is een ‘ketenregeling’ ontworpen.

Samenwerking

Bijzonder aan dit project was de samenwerking met vele partners. Er is intensief samengewerkt met Duitse partners en het bedrijfsleven. Deze grensoverschrijdende samenwerking heeft tot aansprekende resultaten geleid. Daarom kijken wij uit naar een voortzetting van dit soort samenwerkingen in de toekomst.

Financiering

Het project MiKRO is uitgevoerd met behulp van financiering uit het INTERREG-programma Deutschland-Nederland, het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, het Nederlandse ministerie van Economische Zaken, de provincie Overijssel en het ministerie van Economische Zaken in Nordrein Westfalen.