Droogte houdt aan, we houden vinger aan de pols
Het blijft de komende weken droog en de grond- en oppervlaktewaterstanden dalen. In sommige delen van Nederland is het al droger dan in 1976. Op de weerstations in ons gebied is het neerslagtekort minder hoog en ligt het nog onder de lijn van de 5% droogste jaren. Dit komt mede omdat we in april hier nog aardig wat regen hebben gehad.
We voeren water aan vanuit de IJssel en het IJsselmeer in gebieden waar dat kan. De aanpassingen in ons watersysteem die we de afgelopen jaren hebben gedaan, zorgen ervoor dat we langer (grond)water vast kunnen houden en de droogte kunnen vertragen. Ook staan de meeste vaste stuwen hoog, zetten we droogtestuwen in en wordt er een onttrekkingsverbod voor water uit vijvers in stedelijk gebied voorbereid.
De komende week wordt er geen neerslag van betekenis verwacht. Gewassen, planten en bomen vragen echter steeds meer vocht om te groeien. Verder zorgt de zon en warmte voor verdamping. Het neerslagtekort zal daarmee verder stijgen en de grondwaterstanden zullen verder dalen. We zijn goed voorbereid, zetten de kennis en ervaring in die we de afgelopen droge jaren hebben opgedaan en houden vanzelfsprekend de vinger strak aan de pols.
Grondwaterstanden
Momenteel bevinden de meeste grondwaterstanden zich onder het gemiddelde voor de tijd van het jaar. In vergelijking met vorige week zijn de grondwaterstanden gedaald. We houden de situatie scherp in de gaten. Waar het mogelijk is zetten we de stuwen op een hoger peil om water vast te houden. Met de huidige weersverwachting zal de grondwaterstand de komende week verder dalen.
Oppervlaktewater
Met het oppervlaktewater proberen we onder meer de grondwaterstanden te beïnvloeden. Dat is ingewikkeld en afhankelijk van heel veel dingen. Zoals het weer, de weersvoorspellingen, de kenmerken van de bodem en het gebied en de hoeveelheid regen die al is gevallen. Of juist niet. Elke situatie is anders en daarom hebben we het ook vaak over maatwerk. Onze peilbeheerders staan hierover in nauw contact met grondgebruikers.
Daar waar de omstandigheden gunstig waren, zijn we dit jaar al vroeg begonnen met het vasthouden van water (stuwen op zomerstand). Vanwege de aanhoudende droogte maken we bovendien gebruik van droogtestuwen (in de gebieden waar we geen water kunnen aanvoeren). We wegen continue af waar we water vast kunnen houden om droogte tegen te gaan en waar we water af moeten voeren om overlast te voorkomen.
Wateraanvoergebieden
Via het gemaal Eefde kan er water vanuit de IJssel via het Twentekanaal naar ons gebied worden aangevoerd. Wanneer de waterstand in de IJssel zakt en onder de 3 meter komt kunnen de reguliere pompen van het gemaal niet meer voldoende water oppompen uit de IJssel naar het Twentekanaal. Rijkswaterstaat heeft daarom Tijdelijke Pompinstallaties (TPI’s) geplaatst bij Eefde, om genoeg water uit de IJssel te kunnen blijven pompen als dat nodig is.
In het noordelijk deel van ons gebied voeren we via het Oranjekanaal water aan vanuit het IJsselmeer. In wateraanvoergebieden staan stuwen soms in de lage winterstand, juist omdat er water doorgevoerd wordt.
Onttrekken uit oppervlaktewater en beregeningsregeling
Wilt u water onttrekken uit oppervlaktewater, houd er dan rekening mee dat u dat bij elke onttrekking boven de 10 kuub bij ons meldt, bij meer dan 60 kuub heeft u een vergunning nodig.
Het hele jaar is de beregeningsregeling van kracht. Dat houdt in dat er geen water uit een waterloop mag worden onttrokken wanneer er over de eerstvolgende benedenstroomse stuw geen water meer stroomt.
Actuele situatie en verwachting rivieren
Het is deze week zonnig en warm. Ook na het weekeind blijft het droog, maar zullen de temperaturen weer dalen.
Lange termijn: Het blijft de komende anderhalve week nog droog met hier en daar wat bewolking. Daarna is er mogelijk kans op neerslag, echter is dit nog erg onzeker.
De waterstanden op de Vecht, Dinkel, Regge en het Afwateringskanaal zijn de afgelopen week gedaald en zullen volgens de huidige modelverwachting de komende dagen verder dalen.
Neerslag afgelopen 30 dagen
Vanaf 1 april tot 1 oktober houden we het neerslagtekort of -overschot bij. Dat is het verschil tussen de hoeveelheid neerslag en de hoeveelheid water die verdampt. Wanneer er meer neerslag valt dan er verdampt hebben we een neerslagoverschot.
Op dit moment meten we de hoeveelheid neerslag per 30 dagen. Op weerstation Twenthe zien we een neerslag van ongeveer 48 mm, terwijl dat normaal rond deze tijd van het jaar 47 mm is.
In het noorden van ons gebied, op weerstation Hoogeveen, is de afgelopen 30 dagen een hoeveelheid neerslag van 39 mm gemeten. Normaal meten we daar rond deze tijd van het jaar een neerslag van ongeveer 50 mm.
Drie soorten droogte
Er zijn drie soorten droogte. Het is meteorologisch droog wanneer het langere tijd niet regent. Dit is het weertype dat we nu ervaren. Daarnaast hebben we de hydrologische droogte. Deze ontstaat wanneer er lage rivierafvoeren en lage oppervlakte- en grondwaterstanden zijn. Op dit moment is er verlaagde afvoer in verschillende beken/rivieren en is de oppervlaktewaterstand op verschillende plekken laag. Ook de grondwaterstanden zijn op verschillende plaatsen in ons gebied al laag. Als laatste is er nog de droogte in de toplaag van de bodem. Door warmte, zon, neerslagtekort en wind verdampt er uit de bovenste laag van de aarde op dit moment veel vocht. Deze laag wordt vervolgens gortdroog en als er geen begroeiing is ontstaan zelfs stofwolken.
Waterkwaliteit
In het 2e pand van het Twentekanaal (tussen Delden en Hengelo) is de HCH-concentratie boven de norm. Om geen HCH-vervuild water in ons watersysteem te krijgen, blijven de inlaten uit dit pand gesloten.
De waterkwaliteit van vijvers in ons gebied staat nog niet onder druk. Het water is nog relatief koud en dat is gunstig voor de kwaliteit en het zuurstofgehalte. Dat kan echter snel omslaan bij warme omstandigheden en droogte. Om de waterkwaliteit in vijvers in stedelijk gebied te beschermen en snel te kunnen handelen, is een onttrekkingsverbod voor deze vijvers in voorbereiding. Wij roepen iedereen op spaarzaam om te gaan met water in vijvers, om er zo voor te zorgen dat de waterkwaliteit hier zo lang mogelijk goed blijft en er geen problemen ontstaan voor vissen en ander waterleven.
In ons beheergebied zijn op dit moment twee locaties met een negatief zwemadvies vanwege onvoldoende waterkwaliteit. 1 mei is het officiële zwemseizoen van start gegaan, meer informatie over zwemwater en negatieve zwemadviezen en locaties vindt u op www.zwemwater.nl .