Stuw Junne

In 2019 t/m 2021 zijn er voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd, zoals:

• Diverse onderzoeken (flora en fauna, geotechnisch onderzoek, archeologie, sonderingen, KLIC-meldingen, PFAS, heiadvies)
• Opstellen ontwerp droogzetvoorziening
• Aanvraag en bestuurlijk besluit omgevingsvergunning en projectplan waterwet
• Selectie aannemer

Op dit moment lopen er nog een aantal juridische procedures voor de omgevingsvergunning en het projectplan Waterwet, waardoor de werkzaamheden stilliggen. We wachten het verloop van deze procedures af voordat de werkzaamheden starten.

Om de technische staat van de stuw te kunnen beoordelen moet de stuw zowel boven als onder water worden onderzocht. De onderzoeken boven water zijn al grotendeels uitgevoerd. Om het deel onder water te onderzoeken, moet de Vecht ter plaatse van de stuw drooggezet worden. Dit doen we stapsgewijs, buiten het hoogwaterseizoen. Het hoogwaterseizoen loopt van oktober tot april.

Er wordt een droogzetvoorziening gemaakt om de stuw onder water te onderzoeken. De droogzetvoorziening bestaat uit een deel in de bodem (de fundatie) en schotten die in het water worden geplaatst. Tijdens het onderzoek wordt het water tijdelijk via de nevengeul en vistrap omgeleid, zodat de waterafvoer gegarandeerd blijft.

Als de droogzetvoorziening klaar is, zetten we de stuw droog. Er zal een klein laagje water blijven staan om ervoor te zorgen dat de houten fundering niet wordt blootgesteld aan zuurstof. Zo voorkomen we dat de fundering gaat rotten.

Onderzoek

Als de stuw grotendeels droog staat, kan het onderzoek naar de stuw starten. Dit onderzoek wordt een F3O-onderzoek genoemd. Het onderzoek bestaat uit:

• een visuele inspectie
• een lintvoegwaterpassing (hoe recht of scheef lopen de voegen van het metselwerk)
• meting van het waterpeil in de Vecht
• onderzoek naar de eigenschappen van de ondergrond (ook wel geotechnische sonderingen genoemd, deze onderzoeken zijn reeds uitgevoerd)

De stuw is ruim 100 jaar oud en de inspectie vraagt specialistische kennis. Het onderzoek wordt dan ook uitgevoerd door een specialist op het gebied van monumentale bouwwerken.

Omgevingsmanager Wieke Wisselink is uw aanspreekpunt voor vragen en/of klachten. Zij is bereikbaar op 06-51240597 en per e-mail via wwisselink@avecodebondt.nl.

In dit project werken wij nauw samen met gemeente Ommen, die een nieuwe brug bovenstrooms van de stuw gaat bouwen. Wilt u meer weten over de brug in Junne? Neem dan contact op met gemeente Ommen.

Nieuwsservice

Wilt u automatisch op de hoogte worden gehouden van de laatste updates over stuw Junne? Meld u aan voor de nieuwsservice. U kunt hier aangeven in welk(e) onderwerp(en) en/of gemeente(n) u geïnteresseerd bent. Elke week ontvangt u een digitale nieuwsbrief met de updates over deze onderwerpen. U kunt zich op ieder moment weer afmelden van de nieuwsservice.

Projectnieuwsbrief

In de projectnieuwsbrief geven we samen met gemeente Ommen de laatste stand van zaken met betrekking tot de stuw en de brug in Junne. U kunt zich aanmelden voor de projectnieuwsbrief door een mail te sturen naar de omgevingsmanager. Haar contactgegevens zijn onder bovenstaand kopje "omgevingsmanager" te vinden. De meest recente projectnieuwsbrief is ook als download onderaan deze projectpagina te vinden.

De gemeente Ommen en het waterschap trekken samen op om te komen tot concrete plannen voor de brug en stuw bij Junne. Ieder stapje in dit traject wordt voorgelegd aan de klankbordgroep. In de klankbordgroep zitten vertegenwoordigers van de verschillende belangen/partijen uit de omgeving: bewoners Junne, bewoners Stegeren, agrariërs, loonbedrijven, natuurpartijen en recreatie. Waar nodig stemt de vertegenwoordiger af met zijn/haar achterban.

Daarnaast organiseren gemeente en waterschap op gezette tijden informatiebijeenkomsten voor belangstellenden. Rondom de informatiebijeenkomst en bij belangrijke ontwikkelingen wordt een nieuwsbrief uitgegeven. Op deze pagina staat vermeld hoe u zich hiervoor kunt inschrijven en vindt u meer informatie over de stuw.

Nee, dat kan niet. Uit onderzoek is gebleken dat de huidige fundering na renovatie maximaal 19 ton aan belasting kan dragen. Dat is onvoldoende voor het uitgangspunt dat een brug ook zwaar (landbouw)verkeer moet kunnen dragen.

Boven op de stuw ligt een brug. De gemeente Ommen heeft in 2019 besloten dat er een nieuwe verkeersbrug bovenstrooms (aan de kant van Beerze) ten opzichte van de bestaande brug komt. Op de website van gemeente Ommen staat informatie over de plannen voor de nieuwe brug. Omdat de brug en de stuw in de directe omgeving van elkaar liggen, trekken gemeente en waterschap waar mogelijk samen op in dit project. Er is één omgevingsmanager aangesteld die het aanspreekpunt is voor mensen in de omgeving die vragen hebben over zowel de brug als de stuw.

De technische uitwerking, vergunningsprocedures en bestuurlijke besluitvorming rondom de beide projecten worden goed op elkaar afgestemd. De gemeente Ommen is verantwoordelijk voor de brug en waterschap Vechtstromen is verantwoordelijk voor de stuw. Over de raakvlakken tussen brug en stuw maken gemeente Ommen en waterschap Vechtstromen afspraken, bijvoorbeeld hoe kosten worden verdeeld of hoe gebruik kan worden gemaakt van gezamenlijk onderzoek. De afspraken zijn in februari 2021 vastgelegd in een ‘Samenwerkingsovereenkomst’.

Er zijn meerdere manieren om een constructie te maken in de Vecht om het gedeelte van de stuw onder water te onderzoeken. Het waterschap heeft verschillende varianten bekeken. Uiteindelijk is gekozen voor een constructie die vaker gebruikt kan worden. In de aanleg is deze variant duurder dan enkele andere opties, maar bij 3x of vaker gebruiken zijn de totale kosten lager, omdat je niet steeds een nieuwe droogzetvoorziening hoeft te creëren. Bovendien is er minder overlast voor de omgeving, omdat er bij een toekomstige droogzetting geen nieuw damwandscherm de grond ingetrild hoeft te worden. De verwachting is dat de stuw vaker drooggezet moet worden de komende jaren: bij renovatie tijdens de daadwerkelijke renovatiewerkzaamheden en daarna periodiek voor inspectie en onderhoudswerkzaamheden onder de waterlijn. Mocht renovatie niet haalbaar zijn, dan is de droogzetvoorziening ook nodig bij werkzaamheden voor nieuwbouw. De schotten van de droogzetvoorziening kunnen we ook gebruiken bij het eventueel in de toekomst droogzetten van andere stuwen en de sluizen Junne en Mariënberg.

Om de waterveiligheid in het gebied te kunnen garanderen wordt het onderzoek naar de stuw uitgevoerd in het laagwaterseizoen (tussen april en oktober).
Gedurende de gehele uitvoering wordt er gemonitord op trillingen door middel van o.a. meetsensoren die continu de trillingen meten tijdens de benodigde heiwerkzaamheden. Deze meters zullen worden geplaatst op stuw Junne, gemaal Junne, sluis Junne, het bedieningsgebouw Junne en het naastliggende woonhuis. Naast deze maatregel zullen continu de grondwaterstanden worden gemeten en worden landmeetkundige metingen verricht. Ook monitoren we de afvoer van de Vecht. Het water wordt zoveel mogelijk om stuw Junne heen geleid via de nevengeul en vistrap. Tijdens de bouwperiode staat de gehele bouwput in de veiligheidshekken, waardoor de locatie niet toegankelijk is voor derden.

Vanwege de verhoogde kans op hoog water willen we niet in de Vecht werken in het hoogwaterseizoen. Het hoogwaterseizoen loopt van oktober tot april.

Als alle onderzoeken gereed zijn, zal er door het dagelijks bestuur een besluit worden genomen wat er met de stuw zal gebeuren: renovatie of nieuwbouw. De beslissing zal op basis van een breed afwegingskader worden genomen. Hierbij zijn naast de technische staat van de stuw en kosten van noodzakelijke maatregelen in relatie tot de verlenging van de levensduur, ook maatschappelijke- en omgevingsargumenten belangrijke elementen. Dit afwegingskader zal vooraf ook in de klankbordgroep besproken worden.

De huidige stuw, in combinatie met de schottenloods en woning, zijn als ensemble een gemeentelijk monument. Een besluit over renovatie of nieuwbouw van de stuw zal worden genomen op basis van onderzoek naar de stuw.  Vanuit ruimtelijke kwaliteit is Het Oversticht een instantie die bij monumenten vanuit een onafhankelijke rol altijd advies moet uitbrengen.

De insteek van het waterschap is om de stuw te renoveren. Blijkt dat naar aanleiding van het uitgevoerde onderzoek niet mogelijk? Dan zal de vormgeving en ruimtelijke kwaliteit van een nieuwe stuw worden afgestemd met Het Oversticht.

Een droogzetvoorziening is een constructie in een watergang die het droogzetten van stuw Junne mogelijk maakt. Dit gebeurt door een betonnen fundering op de waterbodem van de Vecht aan te brengen. Deze betonnen fundering ligt bovenstrooms. Hier worden vervolgens demontabele stalen kolommen op geplaatst. Tussen deze stalen kolommen kunnen vervolgens stalen schotten gezet worden (net als bij de oude stuwconstructie van stuw Junne, dit was tot circa 1984 zo). Hierdoor ontstaat er een waterdichte wand door de Vecht. Door daarna het water tussen deze constructie en de stuw te laten zakken ontstaat voor de stuw een droge bak, ook wel bouwput genoemd.

Er zijn stikstofberekeningen gemaakt bij het opstellen van het projectplan Waterwet en in het kader van de omgevingsvergunning voor de droogzetvoorziening. Uit deze berekeningen bleek dat er vanwege de stikstofuitstoot geen vergunning nodig was voor de inspectie van de stuw en de bouw van de droogzetvoorziening.