Updates over droogte & watertekort

Update neerslagtekort en waterstanden 11 november.

Daar waar het neerslagtekort in het westen en noorden van Nederland wat afneemt, wil het bij ons in het oosten maar niet gaan regenen. Hier en daar valt er een buitje, maar dit is lang niet voldoende voor het herstel van de grondwaterstanden. Die staan dan ook nog steeds erg laag. Ook de komende week blijft het veelal droog. In het zuidelijk deel - en nu ook in het noordelijk deel - van ons beheergebied ligt het neerslagtekort boven de 5% droogste jaren. Er is nog steeds erg veel neerslag nodig om het voorjaar in te kunnen gaan met normale grondwaterstanden.

De onttrekkingsverboden die de afgelopen zomer zijn ingesteld vanwege de droogte, zijn met ingang van 1 november niet langer van kracht. Dit betekent dat met ingang van deze datum enkel de reguliere beregeningsregeling van kracht is. Deze regeling geldt voor ons gehele werkgebied en bepaalt onder andere dat beregenen uit oppervlaktewater is toegestaan zolang er nog water over de eerste benedenstrooms gelegen stuw stroomt.

Er valt van tijd tot tijd wat regen en door de lagere temperatuur neemt de verdamping af. Daarmee daalt het neerslagtekort op de meeste plaatsen in ons gebied. Er blijft echter nog veel neerslag nodig om het voorjaar in te kunnen gaan met normale grondwaterstanden. Dit geldt vooral voor de hoge zandgronden.

Er is de afgelopen weken een redelijke hoeveelheid neerslag gevallen. Met name in het noordelijk deel van ons gebied is hiermee het neerslagtekort flink gedaald. In Twente is minder neerslag gevallen dan gemiddeld in deze tijd van het jaar. De droogte is daar zeker nog niet voorbij en vooral op de hoge zandgronden is nog veel neerslag nodig.

De buien van de afgelopen week hebben gezorgd voor een verlichting in de ergste droogte voor grasland en ondiep gewortelde planten. Om het neerslagtekort echt het hoofd te kunnen bieden en met een gemiddelde (grond)waterstand te kunnen starten in het voorjaar, is in de herfst en winter echter nog veel neerslag nodig.

Er worden de komende week vanaf dinsdagavond op meerdere dagen regenbuien voorspeld. Wanneer deze buien daadwerkelijk vallen, zal dat wat verlichting geven voor grasland en ondiep gewortelde planten. Echter is er langdurig zachte regen nodig om de droogte het hoofd te kunnen bieden. Mocht er veel neerslag in korte tijd vallen, dan heeft de gortdroge grond geen gelegenheid het water op te nemen en spoelt het al snel naar lagergelegen plekken.

Door de langdurige warmte en neerslagtekort is de temperatuur in oppervlakte water hoger dan normaal en is op sommige plekken het zuurstofgehalte laag. De komende dagen wordt er regen verwacht met kans op veel neerslag in korte tijd. Daardoor spoelt vuil van de straat en oevers vijvers en beken is en bestaat er een kans dat er riool overstorten plaatsvinden. Dit zorgt er voor dat het zuurstofgehalte in het water snel zakt en vissen hier last van krijgen of vissterfte ontstaat.

Het regent vrijdagavond op diverse plaatsen in ons gebied, met hier en daar een klap onweer en lokaal kans op hoosbuien. In het deel van ons gebied waar we volledig afhankelijk zijn van regenwater blijft het echter erg droog en door de extreem lage stand van de IJssel hebben we ook moeite om aan de watervraag in het Twentekanalensysteem te voldoen. In het deel van ons beheergebied dat vanuit het IJsselmeer wordt gevoed via het Oranjekanaal zien we nog geen problemen. We bereiden ons voor om, indien nodig, verdere maatregelen in ons gebied te nemen.

In het deel van ons beheergebied ten zuiden van de Overijsselse Vecht, dreigt het neerslagtekort op te lopen naar meer dan 250 millimeter. Daarom stellen wij per 12 augustus 2022 een verbod in op het onttrekken van grondwater voor beregening en bevloeiing in kwetsbare, grondwaterafhankelijke natuurgebieden en de gebieden in een zone van 200 meter rondom deze kwetsbare, grondwaterafhankelijke natuurgebieden ten zuiden van de Overijsselse Vecht (Twente en een deel van Salland).

Na een paar verfrissende buien in een deel van ons gebied, zal het de komende periode naar verwachting opnieuw droog zijn en zal het neerslagtekort verder toenemen. De stuwen in onze wateraanvoer en -afvoergebieden staan op zomerpeil, zodat het water zo lang mogelijk in ons gebied blijft. De waterstand op de Rijn en de IJssel is extreem laag en de verwachting is dat de peilen nog verder gaan zakken. We kunnen via het IJsselmeer en de IJssel nog wel voldoende water aanvoeren. Vooral in de gebieden waar we geen water aan kunnen voeren zal de droogte de aankomende weken steeds meer zichtbaar worden en zal ook de waterkwaliteit verder onder druk komen te staan.