Droog, warm en veel verdamping

Gepubliceerd op 20 juni 2025

We hebben een droge en warme week achter de rug. Ook de komende weken wordt er geen noemenswaardige neerslag verwacht. Door de hoge temperaturen kan de verdamping oplopen tot 5 millimeter per dag. Dat is 5 liter water per vierkante meter. Het neerslagtekort neemt dus weer toe en de grond- en oppervlaktewaterstanden zullen lokaal naar verwachting snel dalen. De  aanvoer van water uit de IJssel en het IJsselmeer wordt verhoogd in gebieden waar dat nodig en mogelijk is. Verder blijven onze stuwen op zomerpeil om het water dat er is zo lang mogelijk vast te houden en hiermee de verdroging te vertragen.

Na een periode van hoge temperaturen kunnen onweersbuien met hevige neerslag ontstaan. Het is echter moeilijk te voorspellen of en waar die vallen en hoeveel neerslag ze opleveren. Wanneer er lokaal veel neerslag valt door hoosbuien, is er kans op wateroverlast en overstort (noodvoorzieing in een rioolstelsel waarmee bij grotere buien regenwater en verdund rioolwater op het oppervlaktewater wordt geloosd) van het riool. Dat laatste kan leiden tot een tekort aan zuurstof in het water, waardoor vissen in de problemen kunnen komen.

Grondwaterstanden

De meeste grondwaterstanden bevinden zich op dit moment rond of iets onder normale waarden voor de tijd van het jaar. We houden de situatie, met de komende warme periode, in de gaten. Waar het mogelijk is staan onze stuwen op een hoger peil om water vast te houden. Met de huidige weersverwachting zal de grondwaterstand de komende week weer dalen.

Oppervlaktewater

Het oppervlaktewater is de afgelopen dagen redelijk stabiel gebleven. Met de huidige weersvoorspellingen zullen de waterstanden lokaal snel zakken en is het mogelijk dat op hoger gelegen gebied beekjes, zonder mogelijkheid om water aan te voeren, droogvallen. De situatie tussen water aanvoergebieden en niet wateraanvoergebieden is anders en daarom hebben we het ook vaak over maatwerk. Onze peilbeheerders staan hierover in nauw contact met grondgebruikers.

Wateraanvoergebieden

Via het gemaal Eefde wordt er op dit moment ongeveer 5 kuub water per seconde vanuit de IJssel via het Twentekanaal naar ons gebied aangevoerd. Dat is ongeveer 25% van de maximale aanvoercapaciteit. Dit zal in de komende week opgehoogd worden.

Wanneer de waterstand in de IJssel zakt en onder de 3 meter komt, kunnen de reguliere pompen van het gemaal niet meer voldoende water oppompen uit de IJssel naar het Twentekanaal. Dan worden Tijdelijke Pompinstallaties (TPI’s) ingezet. Deze zijn eerder dit jaar al geplaatst.

In het noordelijk deel van ons gebied voeren we via het Oranjekanaal en de Hoogeveensche Vaart water aan vanuit het IJsselmeer. Momenteel wordt er circa 2,5 m3/s aangevoerd uit het IJsselmeer. Dit is ongeveer 30% van de totale aanvoercapaciteit. We verwachten dat de wateraanvoer komende week zal stijgen.

Onttrekken uit oppervlaktewater en beregeningsregeling

Wilt u water onttrekken uit oppervlaktewater, houd er dan rekening mee dat u dat bij elke onttrekking boven de 10 kuub bij ons meldt. Bij meer dan 60 kuub heeft u een vergunning nodig.

Het hele jaar is de beregeningsregeling van kracht. Dat houdt in dat er geen water uit een waterloop mag worden onttrokken wanneer er over de eerstvolgende benedenstroomse stuw geen water meer stroomt.

Er is per 2 juni een onttrekkingsverbod ingevoerd voor oppervlaktewater uit openbare vijvers waar geen wateraanvoer mogelijk is. Dit doen we om te voorkomen dat deze vijvers een te lage waterstand krijgen en de kwaliteit van het water vermindert.

Actuele situatie en verwachting rivieren

Sterk oplopende temperaturen richting tropische waarden in het midden en zuidoosten komende dagen en in het weekeind. Na het weekeind iets lagere temperaturen. Mogelijk kans op een stevige onweersbui. Ook de langere termijn geeft warm en zomers weer zonder neerslag.

De waterstanden op de Vecht, Dinkel, Regge en het Afwateringskanaal zijn de afgelopen week gedaald en zullen volgens de huidige modelverwachting de komende dagen verder dalen.

Neerslag afgelopen 30 dagen

Vanaf 1 april tot 1 oktober houden we het neerslagtekort of -overschot bij. Dat is het verschil tussen de hoeveelheid neerslag en de hoeveelheid water die verdampt. Wanneer er meer neerslag valt dan er verdampt hebben we een neerslagoverschot.

Op dit moment meten we de hoeveelheid neerslag per 30 dagen. Op weerstation Twenthe zien we een neerslag van ongeveer 88 mm (tot en met woensdag 17 juni), terwijl dat normaal rond deze tijd van het jaar 61 mm is.

In het noorden van ons gebied, op weerstation Hoogeveen, is de afgelopen 30 dagen (tot en met woensdag 11 juni) een hoeveelheid neerslag van 76 mm gemeten. Normaal meten we daar rond deze tijd van het jaar een neerslag van ongeveer 68 mm.

Dit tijdelijke overschot aan neerslag heeft verlichting gegeven en houden we zo lang mogelijk vast in onze beken en bodem.

Drie soorten droogte

Er zijn drie soorten droogte. Het is meteorologisch droog wanneer het langere tijd niet regent. Dit is het weertype dat we nu ervaren. Daarnaast hebben we de hydrologische droogte. Deze ontstaat wanneer er lage rivierafvoeren en lage oppervlakte- en grondwaterstanden zijn. Op dit moment is er verlaagde afvoer in beken/rivieren en is de oppervlaktewaterstand op verschillende plekken laag. Ook de grondwaterstanden zijn op verschillende plaatsen in ons gebied al laag. Als laatste is er nog de droogte in de toplaag van de bodem. Door warmte, zon, neerslagtekort en wind verdampt er uit de bovenste laag van de aarde op dit moment veel vocht. Deze laag wordt vervolgens gortdroog en als er geen begroeiing is ontstaan zelfs stofwolken.

Waterkwaliteit

In het 2e pand van het Twentekanaal (tussen Delden en Hengelo) is de HCH-concentratie boven de norm. Om geen HCH-vervuild water in ons watersysteem te krijgen, blijven de inlaten uit dit pand gesloten.

In ons beheergebied zijn op dit moment een aantal locaties met een negatief zwemadvies vanwege onvoldoende waterkwaliteit door onder andere blauwalgen (groep algen die bij overmatige bloei giftig kunnen zijn). Met het mooie weer de komende dagen wordt er volop gerecreëerd op en in het water, meer informatie over zwemwater en mogelijke negatieve zwemadviezen en locaties vindt u op  www.zwemwater.nl