Watersysteem voller dan vol, maar geen grote problemen

Gepubliceerd op 15 december 2023

Het blijft nat, ook de eerste helft van december is er veel neerslag gevallen en de voorspellingen geven nog meer regen aan. De grondwaterstanden zijn daardoor momenteel hoog en de bodem is op veel plaatsen verzadigd. Het hoge water heeft nog niet voor grote problemen gezorgd. Ons snel reagerende watersysteem op de hellingen van de hoge zandgronden, zorgt er wel voor dat we alert moeten zijn voor nog meer regen. We houden daarom de weersvoorspellingen goed in de gaten. Op plekken waar dat nu wel mogelijk is houden we water vast voor het komende voorjaar.

Op dit moment staat het grondwater op veel plaatsen hoog en is de bodem verzadigd. Ook het watersysteem, dat onder meer bestaat uit sloten, beken en rivieren, zit vol. Dit water willen we in principe vasthouden in ons gebied, zodat we nu al een buffer opbouwen voor een mogelijk droge zomer. We hebben aan de andere kant ook ruimte nodig om een eventuele grote regenbui op te kunnen vangen in het gebied. Daarom voeren we veel water af, bijvoorbeeld via de Vecht. De stuwen staan daar dan ook grotendeels laag, met als gevolg een hoge stroomsnelheid van het water. Het laat goed zien welke keuzes er het hele jaar door moeten worden gemaakt om zowel droge als natte weersextremen zo goed mogelijk aan te kunnen.

Rijn en IJssel

Sinds deze week is de afvoer van de Rijn en IJssel sterk gestegen. Dit komt door de vele neerslag die is gevallen in Zwitserland, sneeuwsmelt en neerslag in het stroomgebied van de Rijn. Rond 18 december is er een piek van 14.20  meter boven NAP voorspeld, waarna het waterpeil weer zal gaan zakken. Deze daling zal zich in tot het einde van deze maand verder doorzetten, waarbij de waterstand rond 11 meter boven NAP gaat uitkomen.

De waterstand op de Rijn en IJssel heeft geen effect op de waterstanden in ons beheergebied. Deze watersystemen zijn namelijk gescheiden van elkaar. Dus als de Rijn buiten zijn oevers treedt, betekent dat niet meteen dat er ook bij ons problemen zijn.

Weer en weersverwachting

Het komende weekeind wordt rustig weer voorspeld, het blijft bewolkt, vrij zacht en overwegend droog. Vanaf maandag neemt de kans op neerslag weer toe. Op de lange termijn blijft het aanhoudend wisselvallig met dagelijks kans op neerslag of buien met temperaturen boven het langjarig gemiddelde. Rond vrijdag 22 december zijn (zeer) zware windstoten mogelijk.

Neerslag afgelopen 30 dagen

Gerekend over de afgelopen 30 dagen is er op weerstation Twenthe maar liefst 119 mm regen gevallen, tegen normaal 68. In het noorden van ons gebied, op weerstation Hoogeveen, viel over de afgelopen 30 dagen ook 119 mm regen, tegen normaal 69 mm.

De exacte neerslaghoeveelheden zijn onzeker en kunnen lokaal sterk verschillen. De meetstations geven een beeld van de lokale omstandigheden.

Grondwater

Het grondwater zit in ons hele beheergebied ruim boven gemiddeld. Bij 96% van onze grondwatermeetpunten is de grondwaterstand hoger dan normaal, en bij 92% zelfs zeer hoog. De verwachting is dat de grondwaterstand de aankomende week iets gaat dalen.

Oppervlaktewater

Op onze hoge zandgronden hebben we een snel reagerend watersysteem. Een flinke regenbui zorgt ervoor dat de waterstand in korte tijd heel snel kan stijgen. We hebben dan weinig tijd om te reageren. Dit wordt versterkt doordat de hoogteverschillen in ons gebied ervoor zorgen dat het water snel stroomt en ook is momenteel de grond verzadigd en zitten de watergangen goed vol.

We houden daarom de weersvoorspellingen goed in de gaten en kijken continu welk effect het weer kan hebben op de waterstanden.

Momenteel heeft de Vecht bij Emlichheim een afvoer van circa 72 m3/s. Volgens de huidige modelverwachting zal de afvoer de komende dagen wel iets dalen. We houden in de gaten hoe de waterstanden zich ontwikkelen.

Bij Gronau heeft de Dinkel momenteel een afvoer van circa 8 m3/s. Volgens de huidige modelverwachting zal de afvoer ook hier dalen.