Verkoeling na hitte, maar droogte houdt aan

Gepubliceerd op 3 juli 2025

Afgelopen week was het heet. De hoge temperatuur, in combinatie met wat wind, zorgt voor snelle verdamping in de bovenlaag van de grond. De verdamping kan daardoor oplopen tot 5 millimeter per dag. Dat is 5 liter water per vierkante meter. Na de hete dagen ontstonden er woensdag aan het eind van de dag flinke buien met plaatselijk veel neerslag. Deze regen was zeer welkom, ook al heeft het lokaal voor overlast gezorgd. De komende periode is het droog met lagere temperaturen en ontstaan er hier en daar wat buien. De aanvoer van water uit de IJssel en het IJsselmeer is verminderd, we hebben nu wat minder water nodig uit de IJssel. Verder blijven onze stuwen op zomerpeil om het water dat er is zo lang mogelijk vast te houden en hiermee de verdroging te vertragen.

Na een periode van hoge temperaturen kunnen onweersbuien met hevige neerslag ontstaan. Het is echter moeilijk te voorspellen of en waar die vallen en hoeveel neerslag ze opleveren. Wanneer er lokaal veel neerslag valt door hoosbuien, is er kans op wateroverlast en overstort (noodvoorzieing in een rioolstelsel waarmee bij grotere buien regenwater en verdund rioolwater op het oppervlaktewater wordt geloosd) van het riool. Dat laatste kan leiden tot een tekort aan zuurstof in het water, waardoor vissen in de problemen kunnen komen. Wij werken samen met de Visfederatie Oost Nederland om vissen die in problemen komen eventueel te verplaatsen naar meer zuurstofrijk water. Zij hebben de kennis en het juiste materiaal om dit te kunnen doen zonder dat de vissen daar te veel last van ondervinden. Wij roepen mensen op niet zelf vissen uit het water te halen.

Grondwaterstanden

De meeste grondwaterstanden bevinden zich op dit moment op of onder de normale waarden voor de tijd van het jaar. We houden de situatie, met de komende warme periode, goed in de gaten. Waar het mogelijk is staan onze stuwen op een hoger peil om water vast te houden. Met de huidige weersverwachting zal de grondwaterstand de komende week weer dalen.

Oppervlaktewater

Het oppervlaktewater is de afgelopen dagen redelijk stabiel gebleven. Door de regen is er meer afvoer op de Vecht, maar de meeste regen is de grond ingezakt. De situatie tussen gebieden waar we water aan kunnen voer en gebieden waar we dat niet kunnen is verschillend. Daarom hebben we het ook vaak over maatwerk. Onze peilbeheerders staan hierover in nauw contact met grondgebruikers.

Wateraanvoergebieden

Via het gemaal Eefde wordt er op dit moment ongeveer 8 kuub water per seconde vanuit de IJssel via het Twentekanaal naar ons gebied aangevoerd. Dit zal in de komende weken, indien nodig, verder opgehoogd worden. Wanneer de waterstand in de IJssel zakt en onder de 3 meter komt, kunnen de reguliere pompen van het gemaal niet meer voldoende water oppompen uit de IJssel naar het Twentekanaal. Dan worden Tijdelijke Pompinstallaties (TPI’s) ingezet. De eerste is eerder dit jaar al geplaatst, een tweede installatie zal worden bijgeplaatst wanneer meer aanvoer nodig is.

In het noordelijk deel van ons gebied voeren we via het Oranjekanaal en de Hoogeveensche Vaart water aan vanuit het IJsselmeer. Momenteel wordt er circa 4 m3/s aangevoerd uit het IJsselmeer. We verwachten dat de wateraanvoer komende week zal stijgen.

Onttrekken uit oppervlaktewater en beregeningsregeling

Wilt u water onttrekken uit oppervlaktewater, houd er dan rekening mee dat u dat bij elke onttrekking boven de 10 kuub per uur bij ons meldt. Bij meer dan 60 kuub per uur heeft u een vergunning nodig.

Het hele jaar is de beregeningsregeling van kracht. Dat houdt in dat er geen water uit een waterloop mag worden onttrokken wanneer er over de eerstvolgende benedenstroomse stuw geen water meer stroomt.

Er is per 2 juni een onttrekkingsverbod ingevoerd voor oppervlaktewater uit openbare vijvers waar geen wateraanvoer mogelijk is. Dit doen we om te voorkomen dat deze vijvers een te lage waterstand krijgen en de kwaliteit van het water vermindert.

Actuele situatie en verwachting rivieren

Woensdag is er lokaal veel neerslag gevallen, de komende dagen blijft het droog met temperaturen rond normaal voor de tijd van het jaar. De komende week is er op verschillende dagen hier en daar kans op een bui. Op de langere termijn wordt weer droger weer verwacht.

De waterstanden op de Vecht, Dinkel, Regge en het Afwateringskanaal zijn de afgelopen week gedaald en zullen volgens de huidige modelverwachting de komende dagen stabiliseren.

Neerslag afgelopen 30 dagen

Vanaf 1 april tot 1 oktober houden we het neerslagtekort of -overschot bij. Dat is het verschil tussen de hoeveelheid neerslag en de hoeveelheid water die verdampt. Wanneer er meer neerslag valt dan er verdampt hebben we een neerslagoverschot.

Op dit moment meten we de hoeveelheid neerslag per 30 dagen. Op weerstation Twenthe zien we een neerslag van ongeveer 72 mm (tot en met woensdag 2 juli), terwijl dat normaal rond deze tijd van het jaar 61 mm is.

In het noorden van ons gebied, op weerstation Hoogeveen, is de afgelopen 30 dagen (tot en met woensdag 11 juni) een hoeveelheid neerslag van 79 mm gemeten. Normaal meten we daar rond deze tijd van het jaar een neerslag van ongeveer 69 mm.

Dit tijdelijke overschot door de neerslag van een week of drie geleden geeft nog wat buffer en houden we zo lang mogelijk vast in onze beken en bodem.

Drie soorten droogte

Er zijn drie soorten droogte. Het is meteorologisch droog wanneer het langere tijd niet regent. Dit is het weertype dat we nu ervaren. Daarnaast hebben we de hydrologische droogte. Deze ontstaat wanneer er lage rivierafvoeren en lage oppervlakte- en grondwaterstanden zijn. Op dit moment is er verlaagde afvoer in verschillende beken/rivieren en is de oppervlaktewaterstand op verschillende plekken laag. Ook de grondwaterstanden zijn op verschillende plaatsen in ons gebied al laag. Als laatste is er nog de droogte in de toplaag van de bodem. Door warmte, zon, neerslagtekort en wind verdampt er uit de bovenste laag van de aarde op dit moment veel vocht. Deze laag wordt vervolgens gortdroog en als er geen begroeiing is ontstaan zelfs stofwolken.

Waterkwaliteit

In het 2e pand van het Twentekanaal (tussen Delden en Hengelo) is de HCH-concentratie boven de norm. Om geen HCH-vervuild water in ons watersysteem te krijgen, blijven de inlaten uit dit pand gesloten.

In ons beheergebied zijn op dit moment een aantal locaties met een negatief zwemadvies vanwege onvoldoende waterkwaliteit door onder andere blauwalgen (groep algen die bij overmatige bloei giftig kunnen zijn). Met het mooie weer de komende dagen wordt er volop gerecreëerd op en in het water, meer informatie over zwemwater en mogelijke negatieve zwemadviezen en locaties vindt u op www.zwemwater.nl