Historie


Tot 1900 was de Regge een natuurlijke, kronkelende rivier. Hij stroomde van Diepenheim tot Ommen, waar hij in de Vecht uitkwam. De totale lengte was ongeveer 70 kilometer. Er waren geen stuwen in de rivier. In droge zomers kon de Regge vrijwel helemaal droogvallen en in de winter overstroomde hij op veel plaatsen. De rivier was dan op sommige plaatsen wel honderden meters breed.

Varen, daar waar geen water is

De rivier was vroeger een levendige handelsweg. Aan het begin van de 14de eeuw is voor het eerst sprake van scheepvaart over de Regge met zogenaamde potten. Dat waren de voorlopers van de latere zompen. Tot 1925 werd er op de rivier gevaren met zompen die langs de Regge in Enter werden gebouwd. Met de Enterse zomp, een platbodem, konden grote vrachten over het water vervoerd worden. Door de Regge had Twente een belangrijke verbinding met de Hanzesteden Zwolle en Kampen. Vooral in de winter waren de landwegen onbegaanbaar en werd er veel gevaren. In de zomer kon men beter over land gaan vanwege het lage Reggepeil.

Om te kunnen varen tijdens een lage waterstand, maakten de schippers stroomafwaarts een dam, zodat het water opstuwde. Die dam staken ze door en zo konden ze weer een stukje verder varen. Varen daar waar geen water is, werd dat genoemd.

Door de aanleg van wegen en spoorlijnen verdween de beroepsvaart.

Kanalisering van de Regge

De overstromingen in de winter waren eerst geen probleem en vroeger zelfs gewenst omdat het vruchtbare slib de bemesting van het land was. In de zomer zorgden overstromingen wel voor problemen. De oogst ging dan verloren. Toen de kunstmest werd uitgevonden en gebruikt, waren de overstromingen in de winter ook niet meer gewenst. In de jaren 1930 tot 1935 werd vrijwel de gehele Regge gekanaliseerd (rechtgetrokken). Door de Regge recht te maken, kon het water snel afgevoerd worden en waren er minder overstromingen. Ook legden we er kades aan en bouwden we de eerste stuwen. De Regge verloor door de kanalisatie ongeveer 20 kilometer van de lengte.

Door dit menselijk ingrijpen was de Regge een grote, rechte ‘bak’ water geworden. Een rivier zonder dynamiek met weinig ruimte voor water als er veel regen viel. Al het water werd dan zo snel mogelijk afgevoerd. Ook de natuurwaarden in en langs de Regge gingen sterk achteruit. En uiteindelijk was er nog maar weinig te beleven langs de Regge.

Historie hoogwater 1998 en totstandkoming van de Reggevisie

In 1995 en 1998 had Nederland te maken met hoogwatersituaties. Veel rivieren stonden extreem hoog en gevaar voor de omgeving dreigde. Het besef kwam dat het anders moest met het waterbeheer in Nederland. In plaats van het water zo snel mogelijk afvoeren werd vasthouden en bergen en als laatste afvoeren het uitgangspunt.  Ook de Regge stond vooral in 1998 extreem hoog. Er werd een visie opgesteld met nieuwe plannen voor de Regge: de Reggevisie. Hierin werd voorgesteld om de Regge weer terug te brengen tot een zo natuurlijk mogelijke rivier. Er moest ruimte zijn voor water en natuur. En de beleving van de Regge moest vergroot worden.

Dit alles gebeurde in goed overleg met andere partijen. Het was een groot plan om de Regge aan te passen. Daarom werd het opgeknipt in deelprojecten. Tussen de jaren 2006 en 2023 werden de Reggeprojecten uitgevoerd.

Hoogwater Regge 1998